Iemand kan op verschillende manieren de juridische ouder van een kind worden. De moeder is, volgens de wet, automatisch de juridische ouder. Bij de vader is dit anders. Vaderschap ontstaat alleen automatisch als moeder en vader gehuwd zijn of geregistreerd partnerschap hebben. In andere gevallen ligt erkenning het meest voor de hand. Hiervoor is toestemming van de moeder nodig. Wat als zij die niet geeft? Je kunt een procedure starten om vervangende toestemming voor erkenning te krijgen van de rechtbank.

Erkenning

Door erkenning ontstaat er een familierechtelijke betrekking met het kind. Een kind kan de geslachtsnaam en nationaliteit van de erkenner krijgen en wordt erfgenaam.

Vervangende toestemming

Vervangende toestemming kan je verzoeken als de moeder en/of het kind geen toestemming wilt verlenen. De rechtbank benoemt veelal een bijzonder curator. Die treedt op om de belangen van het kind te behartigen.

Vervangende toestemming wordt zelden afgewezen. Als dit toch gebeurt is er sprake van bijzondere omstandigheden. Bijvoorbeeld als de erkenning de belangen van de moeder bij een ongestoorde verhouding met het kind benadeelt. Dat kan gebeuren als de moeder in een onevenwichtige psychische toestand verkeert. Denk aan een zeer ernstige verstoorde relatie tussen de moeder en de man, door een aantoonbaar verleden van huiselijk geweld. Als moeder niet meer in staat is om het kind een stabiele omgeving te bieden door de erkenning kan dat tot afwijzing leiden.

Ook kan het zijn dat de sociaalpsychologische en emotionele ontwikkeling van het kind in het gedrang komt. De rechter zal bij een verzoek altijd een belangenafweging maken. Hij kijkt naar het belang van de man bij en zijn aanspraak op erkenning en naar de belangen van de moeder en het kind.

Als het verzoek tot erkenning wordt toegewezen, volgt niet automatisch zeggenschap over het kind. Wel staat de weg open voor het aanvragen van gezamenlijk gezag. Er is nu wel een initiatiefwetsvoorstel van D66 om aan de erkenning direct gezamenlijk gezag te koppelen maar zover is het nu nog niet.

Uitspraak

Het gerechtshof ’s-Hertogenbosch wees onlangs een verzoek tot vervangende toestemming tot erkenning toe. Moeder voerde aan dat de verwekker haar had gestalkt en bedreigt. Ook zou hij een van zijn andere kinderen hebben mishandelt. De vrouw had hierdoor geen enkel vertrouwen meer in de man. Ze is bezorgd over de veiligheid en het welzijn van haar kinderen. Het hof oordeelde desondanks dat het in het belang van de kinderen was dat de vader de kinderen zou erkennen. 

Contact

Heeft u vragen over erkenning of vervangende toestemming, neemt u dan gerust contact op.

Lara Boeyink