Hoorrecht van minderjarigen

Als er bij een echtscheidingsprocedure kinderen betrokken zijn, moet daar vaak een hele hoop voor geregeld worden. Niet alleen de ouders hebben inspraak in de afspraken die er gemaakt worden. De rechter spreekt kinderen vaak ook vanwege het hoorrecht van minderjarigen. De rechter gaat dan in gesprek met het kind en zal de wensen en mening van het kind meenemen in zijn beslissing.

Wettelijke regeling

Het hoorrecht van minderjarigen in het civiel recht is in art. 809 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering geregeld. Dit artikel stelt voorwaarden aan de rechter om de minderjarige in de gelegenheid te stellen om zijn of haar mening kenbaar te maken. De rechter is verplicht om minderjarigen die ouder zijn dan 12 jaar, in de gelegenheid te stellen om hun mening kenbaar te maken. Het kind ontvangt een uitnodiging voor een kindgesprek op het adres waar hij of zij ingeschreven staat.

Uitzonderingen

Op deze regel zijn ook uitzonderingen van toepassing. De regeling geldt niet wanneer de rechter van oordeel is dat het een zaak van kennelijk ongeschikt belang betreft al komt dit niet vaak voor.

Daarnaast kan de rechter ervan afzien een minderjarige in de gelegenheid te stellen zijn mening kenbaar te maken. Bijvoorbeeld wanneer het naar zijn oordeel aannemelijk is dat de minderjarige wegens een ernstige lichamelijke of geestelijke stoornis niet in staat is een mening te vormen. Of als de minderjarige niet gehoord wil worden of wanneer te vrezen valt dat het bieden van deze gelegenheid de gezondheid van de minderjarige zal schaden.

Ook zal een kind niet worden gehoord wanneer er ernstige spoed is. Soms moet heel snel een beschikking worden afgegeven en wordt de minderjarige pas in de gelegenheid gesteld zijn mening te geven nádat de beschikking gegeven is. Dit kan in geval van een spoedeisende maatregel in crisissituaties.

Als het gaat om zaken betreffende alimentatie, dan is de leeftijdsgrens geen 12 , maar 16 jaar.

Wanneer de rechter daar aanleiding toe ziet kunnen ook kinderen jonger dan 12 jaar door de rechtbank gehoord worden.

Het kindgesprek

Een minderjarige zal per brief een uitnodiging voor een gesprek met de rechter ontvangen. Als het kind gebruik wil maken van de uitnodiging, zal een gesprek op de rechtbank plaatsvinden. Het gesprek wordt op een informele manier tussen het kind en de rechter gehouden. Hierbij zijn geen ouders aanwezig. Sommige kinderen kiezen er ook voor om een brief aan de rechtbank te sturen of hun mening niet kenbaar te maken. Het hoorrecht is voor kinderen geen verplichting.

Uitspraak

De rechter zal de mening en de wensen van het kind meenemen in zijn beslissing. Het betekent echter niet dat het kind mag kiezen wat hij of zij wil. Dit is nog steeds een hardnekkige misvatting. De rechtbank luistert naar de kinderen en houdt rekening met hun mening bij het nemen van een beslissing maar de uiteindelijke beslissing zal de rechtbank nemen op basis van wat de rechter het meest in het belang van het kind acht. Die beslissing kan dus ook afwijken van de wensen van het kind.